Skip to content Skip to footer

De impact van de pensioenplannen

De impact van de pensioenplannen

Op Maandag 13 Januari organiseert het gemeenschappelijk vakbondsfront een nationale betoging in Brussel, naar aanleiding van de pensioenhervormingen die op tafel liggen bij de lopende federale regeringsvorming. 

Wanneer deze hervormingen worden doorgevoerd dan kunnen KU Leuven-personeelsleden hierdoor meerdere honderden tot in sommige gevallen zelfs meer dan 1.000 euro netto pensioen per maand verlies lijden. 

Samen willen we een duidelijk signaal aan de regeringsonderhandelaars dat wij dit niet zullen laten passeren. Met ABVV KU Leuven we de actie van maandag 13/1 dus volledig! 

Zware gevolgen voor de pensioenen van vast benoemde en contractuele personeelsleden 

Uit de gelekte “supernota” van augustus 2024 en latere berichtgeving (zie o.a. dit artikel) blijkt immers dat men zware besparingen op de pensioenen op het oog heeft, tot 3 miljard euro. En dit terwijl de wettelijke pensioenen voor het grootste deel van de Belgische bevolking – de contractuele personeelsleden in de publieke en private sector – al tot de laagste in Europa behoren. 

In plaats van deze veel te lage werknemerspensioenen op te trekken naar het niveau van de Belgische ambtenarenpensioenen – die in de meeste gevallen wel voor een leefbaar inkomen zorgen tijdens de oude dag – wil men integendeel de ambtenarenpensioenen afbreken. 

Maar ook de veel te lage wettelijke werknemerspensioenen voor de contractuelen worden niet gespaard op de federale onderhandelingstafel. Enkele voorbeelden: 

  • Vele voorheen gelijkgestelde periodes worden geschrapt en zullen voortaan leiden tot een lager pensioen. Ook de manier waarop ziekteperiodes worden meegerekend voor het pensioenbedrag wordt geplafonneerd. 
  • De voorwaarden om recht te hebben op een minimumpensioen worden verder verstrengd. 
  • Wie na een lange loopbaan eindelijk aan de voorwaarden voldoet om op vervoegd pensioen te gaan maar minder dan 35 loopbaanjaren met effectieve arbeidsprestaties heeft zal bij vervroegd pensioen diens sowieso al lagere pensioen nog eens extra zien dalen door een nog te bepalen “malus”-percentage dat van het pensioen zal worden afgetrokken. 

Het aanvullend pensioen van een schamele 3 procent werkgeversbijdrage dat men in het vooruitzicht stelt voor contractuele personeelsleden zal dit alles niet compenseren. 

De afbraak van het ambtenarenpensioen 

De basisformule achter de berekening van het ambtenarenpensioen bestaat eruit dat het aantal loopbaanjaren in de ambtenarenloopbaan van het personeelslid wordt vermenigvuldigd met de zogenaamde loopbaanbreuk (ook wel tantième genoemd) die hoort bij de uitgeoefende functie, waarna het resultaat vervolgens wordt vermenigvuldigd met de gemiddelde baremawedde van het betrokken personeelslid over de laatste 10 jaar van de ambtenarenloopbaan. 

In de “supernota” worden verschillende concrete ingrepen opgesomd in deze berekening: 

  • De gemiddelde wedde zal worden berekend over een langere periode uit de loopbaan, die over de komende jaren zal toenemen om uiteindelijk te komen tot een periode van minstens 40 jaar. Aangezien de wedde in het begin van de loopbaan aanzienlijk lager is dan op het einde, betekent dit dat deze gemiddelde wedde – en dus ook het pensioen dat op basis daarvan wordt berekend – sterk zal dalen. 
  • De loopbaanbreuk zal voor iedereen op 1/60 worden gebracht. Momenteel worden de pensioenen voor periodes als lid van assistenten, doctor-assistenten, praktijkassistenten en professoren berekend aan een gunstigere loopbaanbreuk van 1/55 (zoals voor leerkrachten), en soms aan 1/48 (vanaf hoogleraar). De wijziging naar 1/60 zal voor hen concreet tot gevolg hebben dat niet alleen het pensioenbedrag daalt, maar ook dat zij alleen al door deze wijziging tot 2 jaar langer zullen dienen te werken vooraleer aan de voorwaarden te voldoen om vervroegd met pensioen te kunnen gaan. 
  • Daarnaast zijn er ook nog andere ingrepen in de pensioenberekening. Enkele voorbeelden:
    • De afschaffing van het systeem van “perequatie”, waarmee het ambtenarenpensioen wordt aanpast aan de stijgende welvaart. 
    • De beperking van de indexering van de ambtenarenpensioenen. 
    • De afbouw van de bestaande belastingvermindering voor pensioenen en dit “voor de hoogste ambtenarenpensioenen”. Waar men de grens legt en hoe deze “afbouw” zal gebeuren blijft nog onduidelijk. Deze belastingvermindering bedraagt momenteel minstens 60 euro per maand, en wordt hoger naarmate men een lager bruto pensioen ontvangt. 
    • De afschaffing van het ziektepensioen en van het nog maar pas ingevoerde stelsel van tijdelijke arbeidsongeschiktheid voor ambtenaren dat het systeem van ziektepensioen op termijn zou vervangen. Ziektedagen verdwijnen, en een systeem vergelijkbaar met de ziekte-uitkeringen van de mutualiteit wordt als alternatief voorgesteld. Hierbij valt men na 1 maand ziekte terug op 60% van de normale verloning. 

Maar wat betekent dit nu concreet? 

Wanneer de impact van de hierboven vermelde wijzigingen aan de gemiddelde wedde en aan de loopbaanbreuk worden omgezet in een concrete pensioensimulatie voor ATP- en ZAP-loopbanen, dan zijn de resultaten onthutsend. 

Ben je een ZAP of OP-lid met vaste benoeming? 

Het is uiterst complex  om de impact van deze voorgestelde hervorming correct te berekenen. Daarom werden enkele scenario’s uitgewerkt. Werd je na 6 jaar als assistent en 6 jaar als doctor-assistent aangeworven als ZAP en heb je een vervolgens normale ZAP-loopbaan doorlopen tot je wettelijke pensioenleeftijd? Dan bedraagt het verschil al snel ongeveer 900 euro minder netto pensioen per maand. Wanneer je vertrekt je vroegst mogelijke pensioendatum, dan wordt dit ongeveer 1.300 euro minder netto pensioen per maand. 

Was je gedurende eenzelfde periode aan de slag bijvoorbeeld met een doctoraatsbeurs, een FWO-mandaat of een arbeidsovereenkomst als wetenschappelijk medewerker? Dan loopt het pensioenverschil na een vergelijkbare statutaire loopbaan als ZAP-lid op tot bijna 1.000 euro netto minder pensioen per maand op de wettelijke pensioendatum. Op de vroegst mogelijke pensioendatum wordt dit ongeveer 1.150 euro netto pensioen minder per maand. 

Dit alles is zonder rekening te houden met de aangekondigde afbouw van de bestaande vaste belastingvermindering voor pensioenen, wat nog tot een bijkomende daling van het maandelijkse netto-pensioenbedrag zou leiden. 

Ben je een ATP, ABAP of AAP-lid?

Dan val je in KU Leuven onder het werknemersstelsel. De hervormingen van het ambtenarenpensioen hebben daarom geen invloed op jouw pensioen. Afhankelijk van je loopbaan kan je echter wel gevolgen ondervinden van het schrappen van de gelijkgestelde periodes en de nieuwe voorwaarden voor het minimum- en vervroegd pensioen.

Op-leden met tijdelijke aanstelling vallen net zoals de ATP leden onder het werknemersstelsel. ATP-IK leden kunnen recht hebben op een overheidspensioen als ze vastbenoemd zijn. Aangezien het effect van de hervormingen sterk afhangt van het loopbaanverloop hebben we voor deze categorie geen specifieke impact kunnen berekenen. Contacteer ons gerust als je vragen hebt over uw specifiek pensioen.

Conclusie 

Ook al is het uiteindelijke individuele pensioenbedrag sterk afhankelijk van de concreet doorlopen loopbaan, de bovenstaande simulaties geven duidelijk aan dat de negatieve gevolgen van de pensioenmaatregelen uit de federale onderhandelingsnota heel ernstig zijn. 

Samen geven we een duidelijk signaal aan de regeringsonderhandelaars dat wij dit niet zullen laten passeren! 

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Adres

Maria-Theresiastraat 99
3000 Leuven

Nieuwsbrief

ABVV KU Leuven © Alle rechten voorbehouden.

Website door Woertink Websites